Overheid stelt regelgeving die het voor bedrijven moeilijk maakt om op feestdagen te opereren uit tot 2026

Het Ministerie van Arbeid en Werkgelegenheid (MTE) heeft de inwerkingtreding van Verordening 3665, die nieuwe regels vaststelt voor het werken op feestdagen in de handel, verlengd tot 1 maart 2026. Het besluit werd dinsdag (17) officieel genomen, na een beweging in het Congres om de maatregel ongedaan te maken. Minister Luiz Marinho zegt dat het doel van de nieuwe verlenging is om "een technische deadline te garanderen om de onderhandelingen te consolideren".

De geldigheidsduur van de verordening was al meerdere malen uitgesteld, eerst van 1 maart 2024 naar 1 januari 2025 en vervolgens naar 1 juli 2025, alvorens de nieuwe verlenging plaatsvond tot 2026.

Wat is Verordening 3.665 en waarom werd deze uitgesteld tot 2026?

De verordening, oorspronkelijk gepubliceerd in november 2023, ondertekend door minister van Arbeid Luiz Marinho, die net als president Lula zijn wortels heeft in de arbeidersbeweging, zal naar verwachting meer obstakels opleveren voor het leven van handelaren en arbeiders. Het doel is om de verplichting tot collectieve onderhandelingen met vakbonden te herstellen om de handel op feestdagen toe te staan.

Volgens de MTE beoogt de verordening de regeling voor werk op feestdagen in overeenstemming te brengen met Wet 10.101/2000, gewijzigd door Wet 11.603/2007. De wetgeving voorzag reeds in de noodzaak van een collectieve arbeidsovereenkomst tussen werkgevers en werknemers, naast de naleving van de gemeentelijke wetgeving.

Deze verordening zou rechtstreeks gevolgen hebben voor sectoren als supermarkten, apotheken, winkels in winkelcentra en winkelcentra, restaurants en bakkerijen. De regel verhindert namelijk dat werk op feestdagen wordt vastgelegd in directe overeenkomsten tussen bedrijven en werknemers, of op permanente basis, en dat er altijd bemiddeling door een vakbond nodig is.

Waarom zou de maatregel een tegenslag voor de economie kunnen zijn?

Ondanks de technische rechtvaardiging van de afstemming op de wet, creëert de maatregel een scenario met grotere moeilijkheden en controverses voor de exploitatie van de handel, met name voor die sectoren die afhankelijk zijn van flexibelere regelgeving van het Ministerie van Arbeid, zoals winkelcentra.

Versterking van vakbonden en het risico van een 'notariskantoor' voor winkels die op feestdagen open moeten zijn

Deskundigen waarschuwen dat de verordening de bureaucratie en kosten voor bedrijven vergroot en bovendien de autonomie van werkgevers en werknemers aantast. Voor Murilo Torelli, professor aan de Mackenzie Presbyterian University, is de nieuwe regel een tegenslag die de vakbeweging bevoordeelt ten koste van economische vrijheid en het vermogen om inkomsten te genereren.

Paulo Renato Fernandes, hoogleraar aan FGV Direito Rio, ziet de maatregel als een poging om "de kwestie te onderdrukken, wat problemen en inkomsten voor de vakbond oplevert", door de vakbond om te vormen tot een "notariskantoor" waar bedrijven een "stempel" nodig hebben om te kunnen opereren. Deze bemiddeling kan het proces bureaucratisch en duurder maken, aangezien vakbonden bedrijven kosten kunnen laten betalen voor het aangaan van deze overeenkomsten, wat de bezorgdheid doet rijzen dat deze kosten verplicht zullen worden.

Minder economische vrijheid en autonomie voor werknemers en bedrijven

Sommigen zien de verordening als onderdeel van een overheidsoffensief tegen de private sector en economische vrijheid. Fernandes van FGV Direito Rio stelt dat de maatregel "de vrijheid van mensen om dit soort werk te bepalen" ondermijnt en beschouwt het als onderdeel van een "melodie" van het huidige Ministerie van Arbeid, gericht op "interventionistische" regelgeving die de arbeidsverhoudingen belemmert en de marktdynamiek negeert.

Directe gevolgen voor de portemonnee van werknemers en de cashflow van bedrijven

Voor veel werknemers, vooral degenen die commissie verdienen, biedt de feestdag een kans om hun inkomen te verhogen. Als bedrijven niet open kunnen door een gebrek aan cao's, lopen deze werknemers mogelijk de kans mis om hun inkomen op drukke dagen te verhogen.

Voor bedrijven zijn de directe gevolgen onder meer het verlies van operationele flexibiliteit, de afhankelijkheid van vakbondsonderhandelingen die het vermogen om te reageren op feestdagen en piekverbruik in gevaar brengt. Ook neemt de bureaucratie toe, met de noodzaak om gemeentelijke wetgeving te controleren en na te leven en een continue dialoog met vakbonden te onderhouden.