Onbemande winkels in Zuid-Korea die vertrouwen op eerlijkheid van klanten

Het is na middernacht aan de rand van de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul en ik heb zin in een hapje eten.

Maar dat is geen probleem. Ik steek gewoon de straat over waar mijn appartement is en ik vind niet één, maar drie winkels die levensmiddelen verkopen en 24 uur per dag open zijn.

Ik ga naar een ijssalon. Ik zie rijen vriezers vol verschillende smaken ijs, maar er zijn geen beveiligers of verkopers. Er staan ​​alleen de producten uitgestald en er is een automatische kiosk, waar je betaalt voor wat je pakt.

Het enige wat ik hoef te doen is pakken wat ik wil en betalen voordat ik vertrek.

In hetzelfde blok als de ijssalon zijn er winkels die kantoorbenodigdheden, dierenvoeding en zelfs sushi verkopen. Er is bij geen van hen ook maar één werknemer te bekennen.

In de drukste wijken van het stadscentrum zijn er verschillende bars zonder personeel.

"Om een ​​bar op deze schaal winstgevend te runnen, heb ik 12 tot 15 werknemers nodig, maar ik neem er maar twee aan", zegt Kim Sung-rae, oprichter en bedenker van een bar zonder personeel genaamd Sool 24 - kortom, in het Koreaans, "24 uur alcohol".

Hij zegt dat deze maatregel hem de tijd geeft om zich te wijden aan andere zakelijke initiatieven.

Kim had vroeger een bar in de buurt. De opbrengsten voldeden echter niet aan de verwachtingen en hij stapte over op een onbemand winkelsysteem. En nu zijn de winsten gestegen.

Decennia van lage geboortecijfers en stijgende lonen zijn de oorzaken van automatisering.

Zuid-Korea heeft het laagste geboortecijfer ter wereld. Het gemiddelde aantal kinderen per vrouw bedroeg in 2023 0,72, hoewel het vorig jaar licht steeg tot 0,75.

Om de bevolking stabiel te houden, moet het vruchtbaarheidscijfer minimaal 2,1 zijn. Zuid-Korea overschreed dit niveau voor het laatst in 1982.

Het aantal mensen dat de arbeidsmarkt betreedt, neemt dan ook af.

Daarnaast is het minimumloon in het land sinds 2000 gestaag gestegen. Winkeliers als Kim moeten nu elke werknemer het equivalent van ongeveer 7 dollar (ongeveer 39 R$) per uur betalen.

“De belangrijkste reden dat ik besloot geen werknemers in dienst te nemen, was de verhoging van het minimumloon”, legt Kim uit. "Er zijn twee manieren om met deze situatie om te gaan: robotica of automatisering. En we kunnen gewoon geen werknemers aannemen."

Voor het installeren van robots is meer geld en ruimte nodig. Daarom koos hij ervoor de winkels personeelsloos te houden.

De COVID-19-pandemie heeft geleid tot een verschuiving naar automatisering. Hierdoor kon er geld bespaard worden op salarisbetalingen en konden de strenge regels voor sociale afstand die destijds golden, omzeild worden.

Sommige mensen beweren dat de nieuwe generatie werknemers geen zogenaamde "3D-banen" wil. Ze worden gezien als vies, gevaarlijk, lastig of vernederend.

Het gaat om handmatige banen in de industrie, de landbouw en nu ook de detailhandel, die als ongewenst worden beschouwd.

"De jonge generatie probeert in grootstedelijke gebieden te blijven wonen... en ze starten ook graag hun eigen bedrijf, riskeren hun kapitaal en proberen... goedbetaalde banen te krijgen in de hightechsector", aldus Cho Jung-hun, lid van de regerende People Power-partij in het Zuid-Koreaanse parlement en lid van de vaste commissie voor onderwijs.

"In tegenstelling tot andere wetgevers, verwijt ik onze jonge generatie niet dat ze deze voorkeur heeft," vervolgt Cho.

"Statistieken laten zien dat we de komende jaren te maken krijgen met een tekort aan arbeidskrachten. Het is beter om ons beperkte personeelsbestand in te zetten in sectoren" met een maximale waarde, zei hij.

Het Korea Economic Research Institute is een particuliere denktank . De instelling schat dat 43% van de banen in Zuid-Korea het risico loopt om in de komende 20 jaar door automatisering te worden vervangen.

Dit biedt nieuwe kansen voor mensen zoals Kwon Min-jae, CEO van Brownie, dat namens de eigenaren onbemande winkels runt. Hij richtte zijn bedrijf op aan het einde van de covidcrisis, in 2022.

"Wij runnen wasserettes, ijssalons, buurtwinkels, koffiebars en vape-shops zonder personeel", vertelde hij aan de BBC.

Zelfs als er geen personeel in de winkel is, moet deze worden bijgevuld, schoongemaakt en onderhouden, legt Kwon uit.

Aanvankelijk werd dit werk door winkeliers gedaan. Tegenwoordig levert Kwon's bedrijf professionals die de winkels kunnen onderhouden.

“Wij hebben een groep lokale medewerkers die meerdere van deze winkels per dag kunnen bezoeken”, legt hij uit.

"De hoogste prioriteit van de eigenaren is om zich niet met de winkels bezig te hoeven houden en er niet aan te denken. Ze geven liever $ 100 of $ 200 extra [ongeveer R$ 562 of R$ 1.124] per maand aan ons uit om de winkels voor hen te runnen."

Kwon zegt dat hij begon met slechts twee winkels, maar dat hij er nu meer dan honderd beheert.

Weinig overvallen

In Zuid-Korea is het aantal overvallen erg laag, waardoor onbemande winkels succesvoller zijn.

“Er zijn zelfs gevallen bekend van mensen die vergaten te betalen, maar mij later toch belden om te vragen of ze hun aankoop wilden betalen”, aldus Kim.

"Ik weet niet hoe het in andere winkels is, maar hier voelen jongeren zich veilig genoeg om hun portemonnee en mobiele telefoon achter te laten om hun tafel te bewaken."

Hij geeft toe dat er door winkeldiefstal weliswaar wat verlies wordt geleden, maar dat dit niet genoeg is om zijn bedrijf onrendabel te maken.

"Ik tel eigenlijk nooit wat er gestolen is", zegt Kim. "Al met al verlies ik geen geld, dus het is niet belangrijk."

Hoe dan ook, de kosten van de besparing zijn groter dan het verlies. Het inhuren van beveiligers kost meer dan de besparing.

Naarmate de technologie vordert, worden andere banen overbodig. Dat geldt ook voor bestuurders wanneer zelfrijdende auto's op de markt verschijnen.

Naar verwachting zal Zuid-Korea in 2032 meer dan 890.000 nieuwe werknemers nodig hebben om de doelstelling van het land om op lange termijn een economische groei van 2% per jaar te realiseren, te kunnen handhaven.

Sommige instellingen, zoals de vakbond voor commerciële werknemers in Zuid-Korea, maken zich zorgen over de toekomst van de arbeidsmarkt. Maar eigenaren van werkloze winkels zoals Kim Sung-rae zijn juist heel optimistisch over de economische kansen die voor hen ontstaan.

Dit verhaal is gebaseerd op een aflevering van de Business Daily- serie van BBC World Service .