Prof. Alina Kułakowska: "Een neurologische kliniek is vaak niets meer dan een bureau en een hamer"

Er is een tekort aan neurologen, een tekort aan geld, een tekort aan het systeem. Ziekten van het zenuwstelsel treffen miljoenen Polen, maar neurologie blijft nog steeds aan de rand van het gezondheidsbeleid. Over hoe neurologische zorg er in Polen vandaag de dag werkelijk uitziet – in een interview met prof. Alina Kułakowska, voorzitter van de Poolse Neurologische Vereniging.
Neurologische aandoeningen zijn een van de meest voorkomende oorzaken van invaliditeit en overlijden wereldwijd – en Polen is daarop geen uitzondering. Volgens gegevens van het Nationaal Gezondheidsfonds maken jaarlijks bijna 6 miljoen mensen gebruik van neurologische klinieken of belanden ze op neurologische ziekenhuisafdelingen.
Multiple sclerose, de ziekte van Parkinson, epilepsie, beroertes, migraine, neuropathieën – deze en vele andere ziekten treffen mensen van alle leeftijden, van baby's tot senioren. Ondertussen vecht de neurologie nog steeds om te overleven – zowel in ziekenhuizen als in de poliklinische specialistische zorg.
Prof. Alina Kułakowska, neurologiespecialist en voorzitter van de Poolse Neurologische Vereniging, vertelt in een interview over systemische problemen, personeelstekorten, de noodzaak van organisatorische veranderingen en onbehandelde kinderneurologie.
Gezondheidsbeleid: Wat zijn momenteel de grootste belemmeringen voor neurologische zorg in Polen – ik bedoel zowel de ziekenhuis- als de poliklinische zorg? Gaat het om financiering, personeel, organisatie of misschien een gebrek aan coördinatie tussen specialisten?Prof. Alina Kułakowska: Een belangrijke barrière blijft het personeelstekort bij neurologen. De gemiddelde neuroloog in Polen is rond de 55 jaar oud, en 35% van de neurologen heeft al recht op pensioen. Ja, ze werken nog steeds, maar dit zijn mensen die al met pensioen kunnen. Het probleem zit dus in het personeel – en in de financiering.
Neurologie is een opmerkelijk ondergefinancierd medisch vakgebied. Opmerkelijk. Ondertussen pleiten alle epidemiologische gegevens ervoor dat het een prioriteit moet worden in het gezondheidsbeleid van de staat. Helaas is dit niet het geval.
Wij pleiten al lang voor een betere organisatie van de neurologische zorg. We pleiten voor de oprichting van een neurologisch netwerk naar het voorbeeld van het oncologisch netwerk, met referentiecentra. Op die manier kunnen patiënten worden doorverwezen naar gespecialiseerde instellingen en krijgen ze snel een diagnose. Ze hoeven dan niet van de ene naar de andere wijkafdeling te worden gestuurd, waar veel ingrepen worden uitgevoerd maar de patiënt nog steeds geen diagnose heeft.
We pleiten ook voor de zogenaamde omkering van de voordelenpiramide. In de neurologie hebben we veel chronische aandoeningen die poliklinisch gediagnosticeerd en behandeld zouden kunnen worden. Dit vereist echter passende investeringen in een neurologische polikliniek. Een neurologische kliniek is tegenwoordig meestal een kleine kamer met een bureau, een computer en een neuroloog die een neurologische hamer tot zijn beschikking heeft. Onder dergelijke omstandigheden is het onmogelijk om ernstige, chronische aandoeningen effectief te diagnosticeren.
Daarom zijn organisatorische veranderingen nodig – waar we als Poolse Neurologische Vereniging, als Nationale Raad voor Neurologie en als nationale consultant op dit gebied al lang voor pleiten. We werken samen. Helaas is onze stem – althans vandaag – niet gehoord.
AK: Helaas zie ik op dit moment een bedreiging voor de kwaliteit van het contact met de patiënt. Natuurlijk zouden dergelijke tools ondersteunend kunnen zijn, maar daarvoor zijn passende organisatorische en juridische oplossingen nodig. In de huidige Poolse realiteit is het gebruik ervan – helaas – slechts een utopie. Dat is alles.
AK: Allereerst wil ik benadrukken dat kinderneurologie een aparte specialisatie is. We hebben neurologie en kinderneurologie – maar er is natuurlijk maar één neurologie: die behandelt patiënten van nul tot honderd jaar en ouder. Er is ook een groot tekort aan kinderneurologen in Polen. Bovendien zijn ze gemiddeld ouder dan neurologen die volwassen patiënten behandelen – de gemiddelde leeftijd is ongeveer 58 jaar.
Ik denk dat de kinderneurologie met precies dezelfde problemen kampt als de neurologie voor volwassenen, namelijk een enorme onderfinanciering. Een andere uitdaging is de zogenaamde transitie – het proces waarbij patiënten met aandoeningen van het zenuwstelsel overstappen van de zorg van kinderneurologen naar de zorg voor volwassenen. Dit geldt bijvoorbeeld voor jonge patiënten met multiple sclerose die, naarmate ze ouder worden, onder de zorg van neurologen voor volwassenen komen.
En hier duikt een ander probleem op: het onderschatten van contracten en het niet meenemen in de planning van de groep patiënten die opgroeien en zich – figuurlijk gesproken – aansluiten bij de groep patiënten die onder de zorg van neurologen vallen die volwassenen behandelen.
Bijgewerkt: 03/07/2025 08:00
politykazdrowotna