'Klimaatrechtvaardigheid' zou de scheepvaartsector kunnen treffen. Er staan miljarden op het spel.

En aangezien de verkoop via traditionele kanalen niet significant heeft geleden onder de groei van e-commerce, is het niet verwonderlijk dat het verkeer op deze wateren zich ongekend heeft hersteld. In Sevilla werd onder andere gemeld dat alleen al de tien grootste reders in de goederenvervoerssector tussen 2019 en 2023 een operationele winst van 300 miljard dollar boekten, waarover ze in reële termen ongeveer 9,7% aan belastingen betaalden.

De emissies volgen deze explosie. Volgens de OESO steeg de CO2-uitstoot van de zeevaart tussen 2019 en 2024 van 889 naar 974 miljoen ton, een stijging van ongeveer 9%. Brancheorganisatie Transport & Environment schat dat als de zeescheepvaartmarkt in dit tempo blijft groeien, de sector in 2050 verantwoordelijk zal zijn voor 10% van de wereldwijde emissies. En laten we nog andere factoren in ogenschouw nemen: in 2024 stegen de emissies van de sector bijvoorbeeld sterker dan in voorgaande jaren door knelpunten in het Suezkanaal en het Panamakanaal, waardoor de uitbreiding van routes noodzakelijk werd.

Scheepvaartemissieheffing: geld voor ontwikkelingslanden

Deze processen spelen zich af in een uitzonderlijke tijd. De afgelopen jaren, tijdens de pandemie, hebben veel landen wereldwijd gesproken over een windfall tax, en de heffing die de IMO voorstelt in te voeren, wordt als een dergelijke belasting beschouwd. Bovendien ging het meest verhitte debat tijdens VN-klimaattoppen de afgelopen jaren over het concept van een speciaal fonds voor ontwikkelingslanden die het zich niet kunnen veroorloven zichzelf te beschermen en veerkrachtiger te worden tegen klimaatverandering. Het idee om hiervoor een heffing op maritiem transport in te voeren, lijkt voor de hand te liggen.

\N

Denk eens aan de klimaattop van vorig jaar in Bakoe (COP29), waarin werd besloten de financiële middelen voor ontwikkelingslanden te verdrievoudigen van $ 100 miljard per jaar naar $ 300 miljard in 2035. Als we daarbij ook nog geld van andere bronnen dan overheden betrekken, zouden de bedragen die naar behoeftige regio's gaan in 2035 in totaal $ 1,3 biljoen bedragen.