Spionage of bescherming? De botsing over de nieuwe Mexicaanse telecommunicatiewet

De goedkeuring van de nieuwe Telecommunicatiewet heeft een felle politieke strijd ontketend. Terwijl de oppositie de wet veroordeelt omdat deze de deur opent voor massasurveillance, met directe beschuldigingen van analisten zoals Raymundo Riva Palacio, houdt de regering vol dat deze bevoegdheden al langer bestaan.

Naast de sociale voordelen die het belooft, is de nieuwe Algemene Telecommunicatie- en Omroepwet ontstaan ​​te midden van een diepe politieke controverse die een van de meest gevoelige kwesties van elke democratie raakt: de angst voor staatstoezicht. De goedkeuring van de wet heeft geleid tot een frontale botsing tussen de regering en de oppositie, die een ernstige beschuldiging hebben geuit: dat de wet een Trojaans paard is voor burgerspionage.

De kern van het conflict ligt in de interpretatie van bepaalde artikelen die, volgens oppositieleden, de federale overheid buitensporige bevoegdheden geven om de communicatie van burgers te monitoren zonder adequate checks and balances. Deze bezorgdheid is versterkt door kritische geluiden buiten het Congres. Journalist Raymundo Riva Palacio bijvoorbeeld was krachtig en beschuldigde president Claudia Sheinbaum er rechtstreeks van te liegen over de reikwijdte van de wet en verklaarde botweg: "Ze is een spion."

"Ja, ze is een spionne": Riva Palacio beschuldigt Sheinbaum van liegen op grond van de Telecommunicatiewet.

Deze zin vat het standpunt van de oppositie samen: de regering bouwt, onder het mom van modernisering van het juridisch kader en bescherming van de soevereiniteit, in feite een surveillancesysteem dat de burgerlijke vrijheden bedreigt.

Gezien deze beschuldigingen blijft het officiële standpunt standvastig. Zowel president Sheinbaum als José Merino, hoofd van het Digital Transformation Agency, stellen dat de betreffende artikelen geen innovatie van deze regering zijn. Zij stellen dat deze bevoegdheden al in de wet van 2014 waren opgenomen en dat er daarom geen nieuwe spionagemechanismen worden gecreëerd.

De verdediging van de regering is gebaseerd op een argument van juridische continuïteit, dat probeert de alarmbellen te sussen door te stellen dat de status quo op het gebied van beveiliging en bewaking niet is gewijzigd. Dit technische argument botst echter met een publieke perceptie die gevormd wordt door een al lang bestaand wantrouwen jegens macht.

Aan de basis van dit technisch-juridische debat ligt een strijd om macht en narratief. De oorspronkelijke nieuwsbron zelf noemt "mediamacht" een sleutelfactor. De nieuwe wet, met zijn bepalingen over buitenlandse propaganda en de versterking van lokale media, wordt door sommigen gezien als een poging van de overheid om de machtsverhoudingen ten opzichte van grote mediaconglomeraten, die traditioneel een enorme invloed op de publieke opinie hebben, te herstellen.

Het debat over spionage kan daarom niet los worden gezien van deze bredere strijd. Voor de oppositie is het een bewijs van de autoritaire tendensen van de regering. Voor de regering zou het een reactie van de gevestigde orde kunnen zijn op een wet die haar belangen bedreigt.

Vertrouwen, of juist het gebrek daaraan, is het echte strijdtoneel. De vraag die burgers zich stellen, gaat niet zozeer over de exacte formulering van een bepaald artikel, maar eerder over een veel fundamentelere vraag: kan erop worden vertrouwd dat de huidige regering de bevoegdheden die haar bij wet zijn toegekend, niet zal misbruiken? Het antwoord op die vraag zal de nalatenschap van deze controversiële hervorming bepalen.