Tussen twee Argentiniës

Om een duidelijk beginpunt te nemen – in 2003 – had ons land politieke leiders die, om hegemonie te creëren, besloten om conflict te creëren en iedereen die hun standpunten niet deelde als strategie te stigmatiseren. Consensus werd vervangen door capitulatie, onderwerping of overgave . Dialoog werd uitgeroeid door het opleggen van criteria. Al 22 jaar zien we de tennisbal van de ene naar de andere kant gaan. En iedereen die voorstelde om de bilaterale breuk te verlaten, werd ervan beschuldigd onderdanig te zijn aan de ene of de andere kant, ondanks dat hij zich verzette tegen deelname aan die vicieuze cirkel.

De afgelopen jaren is de bevolking gegroeid en de welvaart afgenomen, wat slechts spasmen van groei of economische verbetering heeft opgeleverd. De oorzaken waren: asymmetrische vermarkting in het begin, directe of indirecte subsidies, schulden om tekorten te dekken of om de dollar goedkoop te houden (de ware Argentijnse god waar iedereen naar bidt) en investeringen in extractieve activiteiten.

Met een systeem van systematische politieke machtsstrijd, waarvan het grootste deel gecreëerd is in plaats van spontaan, waar geen vrije consensuszone bestaat die voorspelbaarheid en stabiliteit garandeert buiten politieke wisselingen, worden langetermijninvesteringen die groei, werkgelegenheid en een horizon van vooruitgang garanderen, als utopisch gezien . Giftige, messiaanse en zakelijke leiders die geen gevoel voor het algemeen belang en welzijn hebben, zullen uiteindelijk altijd kiezen voor conflictstrategieën in plaats van de collaboratieve strategieën die historisch gezien kennis en waarde hebben gecreëerd.

Maar politieke en emotionele instabiliteit en de onderdrukking van gezond verstand zijn niet slechts een lokaal kenmerk. Vandaag stelt Donald Trump voor dat we precies het tegenovergestelde moeten doen, een ware draai van 180 graden ten opzichte van wat de wereld sinds Ronald Reagan en zijn opvolgers in de jaren negentig heeft beweerd. We werden hals over kop de globalisering in gelokt als een nieuw paradijs, en nu blijkt dat, zonder met onze ogen te knipperen, een vloek te zijn, waarbij isolationisme en protectionisme de overhand nemen als het nieuwe goddelijke teken. Het waren niet alleen onderontwikkelde landen die werden meegesleurd; die golf ten gunste van globalisering was bedoeld om Amerikaanse bedrijven te laten groeien in het licht van de val van het collectivisme en de nieuwe hegemonische rol van het kapitalisme: ga, verover de wereldeconomie door fabrieken te vestigen in India en China. Nu bedreigt Donald Trump zowel insiders als outsiders met een terugkeer naar het langverwachte "made in the USA".

De afgelopen jaren heeft zich wereldwijd een giftige – en niet onschuldige – cultuur ontwikkeld, en al twintig jaar ook in ons land. Deze cultuur heeft zich opgedrongen aan de samenleving en organisaties op alle niveaus, gebaseerd op conflict, waar slechts twee plaatsen bestaan: je bent vriend of vijand. Er is een term bedacht om iedereen die dit spel afwijst in diskrediet te brengen, wat, samengevat in een oude Creoolse uitdrukking, luidt: "geef het aan jou, geef het aan mij". Men spreekt van "Midden-Korea" om te verwijzen naar een "non-plaats". Een vals en manicheïstisch idee. Dit zijn degenen die positieve visies voorstaan en vastbesloten zijn strategieën te definiëren op basis van wat ze willen zijn en doen, niet op wat ze niet willen zijn en dat vernietigd moet worden. Wat de beheerders van de scheur strategisch "Midden-Korea" noemen, was Japan, dat besloot "noch Yankee noch Marxistisch" te zijn, wat doet denken aan de scheur van de jaren zeventig. In Japan is er een confrontatie van ideeën, belangen en projecten, die worden opgelost via democratie en instellingen. Conflicten hebben hun eigen ruimte, hun eigen ring waar ze zich afspelen. In Argentinië beslaat de ring 2.780.400 km2, en meer dan 45 miljoen inwoners zijn gedwongen om te boksen.

Wanneer deze cultuur in de praktijk wordt gebracht, worden de twee ogenschijnlijk antagonistische kanten verenigd tot één: het 'teamconflict', dat waarde vernietigt en kansen annuleert, dat gedijt op de macht van het huidige bedrijfsleven en elk idee van een vreedzame en progressieve toekomst blokkeert, en dat degenen die willen doorbreken uit de vicieuze cirkel van decadentie die productieve energieën vernietigt, in diskrediet brengt of bespot.

In de wereld van vandaag worden we elke ochtend wakker met een nieuw politiek, commercieel of militair conflict ergens op de planeet. Dit herhaalt zich op binnenlands niveau. Het is de giftige cultuur van conflict . We moeten niet vergeten dat Galileo ooit niet als een genie werd gezien, maar als een ketter; net zoals brede politieke kringen in de Verenigde Staten zich verzetten tegen Einsteins verhuizing naar dat land vanwege zijn vermeende communistische sympathisanten. Zij zagen dat, niet een uniek wetenschappelijk genie. Het is de moeite waard om terloops te verduidelijken dat universiteiten "het wel zagen".

Een andere cultuur, een ander Argentinië

In zijn boek History of the Idea of Progress vroeg Robert Nisbet zich af: "Wat is vooruitgang?" En om een antwoord te formuleren, stelde hij dat zijn concept was gebaseerd op het idee van vooruitgang, dat "...zich richt op de morele of spirituele situatie van de mens op aarde, op zijn geluk, zijn vermogen om zichzelf te bevrijden van de kwellingen die hem door de natuur en de maatschappij worden aangedaan." Hij concludeert dus dat "...het doel van vooruitgang, het criterium voor vooruitgang, het bereiken op aarde is van die morele of spirituele deugden en, uiteindelijk, de steeds grotere perfectie van de menselijke natuur..."

Als we voortbouwen op de ideeën van Nisbet, kunnen we ons dan voorstellen dat conflicten, echte en gesimuleerde gevechten, het creëren van vijanden om oorlogen te bedenken en druk uit te oefenen op de ene of de andere partij om een kant te kiezen, een sociale en politieke staat vormen die waarde genereert en kansen identificeert voor individuele en collectieve vooruitgang?

Hoeveel zakelijke kansen, werkgelegenheid en intellectuele creaties zouden in waarde kunnen toenemen als de staatspolitieke energie zou worden gericht op het verwoorden van ideeën en creatieve krachten in de samenleving, in plaats van deze te manipuleren ten behoeve van haar dominante projecten, of die nu van rechts of links komen?

Er is geen vooruitgang waar conflicten zich als een lopend vuurtje verspreiden, aangewakkerd door politieke strategieën. "Links en rechts verenigt u", lijkt de slogan te zijn, aangezien dit culturele patroon van macht verwerven of behouden wijdverbreid is. Het gaat er niet om objectief verschillende maatregelen met verschillende zaden voor te stellen, maar om te zorgen voor vruchtbare en goed onderhouden grond op hun eigendommen om de gewenste oogsten te verkrijgen.

Binnen het land zijn er echter krachten en energieën die proberen zich te bevrijden van de giftige omgeving om vooruitgang te boeken. Het leven gaat door; morgen gaat de wekker weer. We moeten elke dag eten krijgen. Hoe ik mijn kinderen moet kleden en naar welke school ze zullen gaan, zijn zorgen die niet worden afgeleid door ruzies of frivole discussies. Het dagelijks leven van mensen en organisaties heeft slechts één doel, en dat is verbonden met het woord morgen. Er is geen verleden, alleen toekomst en vragen. De missie van mensen en organisaties is om vooruitgang te boeken, om dag na dag te overleven, met de blik gericht op de toekomst.

Daarom is er in ons land maar één uitweg: zowel individuen als organisaties internaliseren de cultuur van samenwerking en coördinatie als een manier om waarde toe te voegen. Deel wat elkaar weet en begrijpt om positieve energie te benutten om problemen op te lossen, te onderzoeken en oplossingen te vinden. We leven in een ongeëvenaarde staat van kennis en technologie die ons in staat stelt om sprongen vooruit te maken als de juiste strategie wordt gekozen. Diezelfde kennis en technologie worden nu gebruikt om waarde en zelfs reputaties te vernietigen door netwerken te promoten als een instrument ten dienste van conflicten. Ze "zien het niet".

Het is merkwaardig, maar terwijl de politiek in ons democratisch systeem in een systemisch conflict blijft hangen en een vicieuze cirkel bestendigt die de toekomst vernietigt, ontwikkelt en groeit een ecosysteem van bedrijven, ngo's en kennisinstellingen, dat begrijpt waar de wereld naartoe moet om vooruitgang en welzijn te garanderen. Het is duidelijk dat duurzaamheid en innovatie positieve strategieën zijn die waarde creëren voor de toekomst. Ze vormen de vruchtbare grond waar nieuwe technologieën goede oogsten mogelijk maken. Zowel duurzaamheid als paradigma, gecombineerd met innovatie als cultuur en strategie, zullen bedrijven in staat stellen hun concurrentievermogen te waarborgen en zich te integreren in de nieuwe omstandigheden van de sociosfeer.

Kennis en nieuwe productie- en consumptiemodellen (circulaire economie) zouden ons in staat stellen waarde terug te winnen die momenteel verloren gaat, milieuproblemen op te lossen, overheidsuitgaven (en corruptie) in afvalbeheer te verminderen, nieuwe bedrijfsmodellen te creëren die banen en toegevoegde waarde genereren, en de territoriale ontwikkeling van wonen en investeren te bevorderen zonder de problemen van grote steden. Nieuwe industrieën en de transformatie van bestaande industrieën vinden in samenwerking en duurzaamheid een gemakkelijke weg naar verbetering van het concurrentievermogen en toegang tot markten die onder het nieuwe bestuur (de Europese Unie) moeilijk, zelfs onmogelijk, te betreden zouden zijn met hun producten.

We hebben het al gezien en ervaren het; gisteren vertelden ze ons dat de wereld de ene kant op ging (globalisering), nu zeggen ze dat het de andere kant op gaat. De troeven van het leven komen en gaan; technologische trends en planetaire omstandigheden zijn wetenschappelijk voorspelbaar en objectief. Vandaag zijn ze duidelijk zichtbaar, en we moeten een onafhankelijk oordeel vellen en weten dat er ruimte is om een toekomst te bepalen die verder gaat dan onstabiele politieke situaties. Er is ruimte om te beslissen en te handelen.

We willen allemaal dat onze kinderen naar school gaan, en we weten waarom dat zo belangrijk is. We baseren onze beslissingen niet op de richting die een regering of ideologie opgaat. Economische en maatschappelijke actoren en instellingen moeten op dezelfde manier denken en handelen. Er zijn strategieën en instrumenten beschikbaar om onafhankelijk te worden en actie te ondernemen. We moeten het verleden loslaten en degenen die volharden in het delen van de passie voor decadentie en toxiciteit, kenmerkend voor persoonlijkheden en strategieën waar alles conflict is.

Overheden komen en gaan, zelfs dezelfde in andere shirts, maar onze familie, kinderen, bedrijven, banen en buurtverenigingen veranderen hun aspiraties of levensdoelen niet. Het is een spirituele en intellectuele inspanning om onszelf ervan te overtuigen dat we kunnen ontsnappen aan de psychopathische spelletjes die de maatschappij proberen te manipuleren, de ene dag in de ene, de andere richting. Positief denken en met oog voor de toekomst is de basis voor het kiezen van strategieën die beschikbaar zijn voor de burgermaatschappij en haar stakeholders. Dit terwijl we wachten tot gezond verstand en het nastreven van het algemeen belang weer de overhand krijgen in het overheidsbeleid.

Masterdiploma in circulaire economie, Universiteit van Burgos, hoogleraar politieke economie, Faculteit juridische en sociale wetenschappen, UNLP.

Volgens