Van lobotomieën tot hersen-machine-interfaces: negen decennia neurotechnologie over de hele wereld

De vorige eeuw zag de geboorte van neurotechnologie, een combinatie van neurowetenschap en machines, hardware en software, ontworpen om bepaalde neuropsychiatrische aandoeningen te verlichten en gebrekkige functies (motoriek, zintuigen, spraak, enz.) te herstellen. Neurotechnologie kan in de hersenen worden geïmplanteerd (intrusief apparaat) of op het schedeloppervlak worden geplaatst (hoofdband of headset, niet-intrusief apparaat). Commerciële spelers verkopen deze apparaten nu om menselijke prestaties te meten, of zelfs om mensen te "verbeteren", op school of op het werk. Een terugblik op negen decennia aan wetenschappelijke ontdekkingen, commerciële lanceringen en pogingen om dit onderzoek en deze praktijken te reguleren .

• 1935: eerste lobotomie (sectie van vezels die verschillende delen van de hersenen verbinden), invasieve procedure uitgevoerd door neuroloog Antonio Egas Moniz in Lissabon ► 1947-1948: de Code van Neurenberg stelt de eis van geïnformeerde toestemming vast voor elke experimentele of invasieve ingreep.
• 1949: De Nobelprijs voor Geneeskunde wordt toegekend aan Antonio Egas Moniz voor zijn snel controversiële lobotomietechniek. Duizenden patiënten met psychische stoornissen, dwangstoornissen of depressie zullen deze behandeling echter nog tientallen jaren ondergaan, voor het overgrote deel vrouwen (tussen 1935 en 1985 vertegenwoordigen zij 84% van de ingrepen in België, Frankrijk en Zwitserland, volgens het tijdschrift Nature ). ► 1964: De Verklaring van Helsinki van de World Medical Association verwerpt elk experiment of elke behandeling zonder bewezen voordeel en zonder respect voor de menselijke waardigheid. ► 1975: De VN-Verklaring inzake de Rechten van Personen met een Verstandelijke Beperking veroordeelt de vernederende behandeling en het niet respecteren van de toestemming van psychiatrische patiënten.
• 1987: Eerste implantaten voor de behandeling van de ziekte van Parkinson. Deze diepe hersenstimulatie (intrusief apparaat) wordt uitgevoerd door Alim Louis Benabid (neurochirurg) en Pierre Pollak (neuroloog) in het Universitair Ziekenhuis van Grenoble. Wereldwijd hebben bijna 250.000 mensen het implantaat gekregen.
• 1999 : eerste intracraniële implantaten voor de behandeling van OCD en het syndroom van Tourette (intrusief apparaat) uitgevoerd in het Universitair Ziekenhuis van Leuven en Gent (België) door respectievelijk Bart Nuttin en Veerle Visser Vandewalle.
• 2005: eerste intracraniële implantaten voor de behandeling van resistente depressie (intrusief apparaat) door Helen Mayberg (neuroloog) en Andres Lozano (neurochirurg) aan de Universiteit van Toronto, Canada.

Je hebt nog 64,92% van dit artikel te lezen. De rest is gereserveerd voor abonnees.