Bioscoop. Filmfestival van Cannes: Marcel Pagnol blijft zijn stempel drukken op de Croisette met een animatiefilm

In 1955 was Marcel Pagnol juryvoorzitter op het filmfestival van Cannes en kende hij de eerste Gouden Palm in de geschiedenis toe aan Marty van Delbert Mann, een Amerikaanse romantische film. Pagnol, een leraar Engels in de jaren twintig, ontdekte in 1929 de geluidsfilm en verliet daarvoor het theater.

In 1932 richtte hij zijn productiebedrijf en studio's op in Marseille, wat het begin markeerde van een productieve carrière. Zijn films, zoals Le Gendre de Monsieur Poirier (1933) of Topaze (1951), getuigen van een uitmuntende regisseur, auteur en dialoogschrijver. "Pagnol is een taalkunstenaar", vindt Sylvain Chomet bewonderend. De schijnbare eenvoud van het Pagnoleske werkwoord verhult zijn complexiteit. Zeventig jaar later brengt Sylvain Chomet Pagnol terug naar de Croisette 2025 , met een prachtig geanimeerd portret van de Provençaalse academicus, die deze zaterdag in een speciale vertoning te zien is: Marcel et Monsieur Pagnol wordt ook in juni verwacht op het animatiefilmfestival van Annecy.

Pagnol is bekend vanwege zijn cultfilms als Marius , Topaze en The Baker's Wife . Vaak wordt hij echter teruggebracht tot zijn liefde voor de Provence . Sylvain Chomet verbreedt het kader, soms verrassend, wanneer hij de uitvinder Pagnol portretteert: "Hij werkte al op jonge leeftijd aan machines die een perpetuum mobile (perpetuum mobile) draaiden." Deze voorliefde voor mechanica en innovatie is overal in de film terug te vinden, waarin we de Topazette ontdekken, zijn prototype "volksauto", die even gedurfd als gevaarlijk is.

Een smakelijke anekdote, die uiteindelijk niet in het script is opgenomen, illustreert deze onverwachte Pagnol: toen hij jong was en in een appartement onder dat van André Malraux woonde, schoot een van zijn machines door de vloer en schampte de slapende schrijver. “Hij heeft Malraux bijna vermoord!” ", lacht Chomet.

Sylvain Chomet, bekend van The Triplets of Belleville en The Illusionist , vertelt met zijn eigen stijl het verhaal van Pagnol, waarbij hij personages met veel diepgang tekent. Dit is een passend voorbeeld van deze 'film over de eeuwige beweging van het leven', de cycli van vreugde en verdriet in het leven van de schrijver-filmmaker.

In Le Château de ma mère schreef Pagnol: "Zo is het leven van de mens, een paar vreugden die heel snel worden uitgewist door onvergetelijke zorgen." In de film, waarin de jonge Marcel met zijn volwassen dubbelganger praat en zijn kinderdromen en zijn strijd als kunstenaar verkent, nemen deze zorgen de vorm aan van "lieve schaduwen", geesten zoals die van Pagnols moeder of broer.

Er zijn allerlei schaduwzijden te zien in Pagnols leven: de donkere periode aan het einde van de oorlog, gekenmerkt door de verkoop van zijn atelier, de vernietiging van een film en een romantische breuk met Josette Day. "Hij zocht zijn toevlucht in alcohol", onthult Chomet, die zich baseert op de vertrouwelijke informatie van Nicolas Pagnol, de kleinzoon van Marcel. De geanimeerde biopic verbloemt de tekortkomingen van de grote man niet – je moet altijd naar de achterkant van de foto's kijken.

De animatie bevat beelden uit de films van de filmmaker Pagnol. "Het brengt ons terug naar de realiteit, naar mensen uit de bioscoop die we nog een keer willen zien", zegt Chomet. Het animatiegedeelte sluit aan bij de filmarchieven: imitator Thierry Garcia nasynchroniseert de stemmen van Fernandel, Raimu en anderen, in een soort polyfonie van legendes, waardoor de iconen weer tot leven komen zonder te vervallen in de folklore van het overdreven accent.

Marcel et Monsieur Pagnol is niet alleen een film over een man, maar over de cinema zelf, haar kansen, ontmoetingen en dromen. Chomet ontleedt de mythe en laat zo zien dat Pagnol op zoek is naar het absolute.