Laura Restrepo en haar nieuwe roman: Een wrede god geïnspireerd door Trump en Netanyahu

De Colombiaanse schrijfster Laura Restrepo beeldt zich een wereld in die geregeerd wordt door een god zonder mededogen , die zich verschuilt achter de naam Abismo, maar wiens gezicht haar aan echte leiders doet denken: "Hij lijkt een beetje op Trump en een beetje op Netanyahu", geeft de schrijfster toe in een interview .

Restrepo (Bogotá, 1950) beschrijft zijn nieuwste roman, Soy la daga y soy la herida , uitgegeven door Alfaguara en die hij enkele dagen geleden in Bogotá presenteerde, als een "woeste farce", geschreven te midden van verontwaardiging over de oorlog in Gaza en radeloosheid tegenover de medeplichtige stilte van vele regeringen.

De beul in haar verhaal, Mercy Dagger, is een gehoorzame moordenaar die begint te wankelen wanneer een tienermeisje onverwachts een Hamletiaanse twijfel in hem wakker maakt: "Hij zit vol twijfels of hij wel of niet moet doden", legt de auteur uit.

Dagger is een personage dat Restrepo al in een eerder verhaal had gecreëerd en dat nu een nieuw leven krijgt: "Het bestond al in een eerder verhaal, een verhaal in het boek Pecado (2016)", zegt hij, en legt uit dat "het een interessante ervaring was, alsof ik die oude vriend weer eens ontmoette."

Voor Restrepo, die in 2004 de eerste Latijns-Amerikaanse vrouw was die de Planeta Prize won voor Delirio , is de roman een opstand vermomd als komedie : een grotesk scenario waarin de beul gehumaniseerd is en de god de slechtste representatie van hedendaagse macht belichaamt.

"Ik wilde dat Abismo (zoals hij de god noemt) een beetje zou lijken op die duistere, almachtige figuren die een stad kunnen vernietigen en van al het land kunnen beroven om er een kuuroord van te maken," legt hij uit.

Geïnspireerd door haar mislukte poging om met Artsen zonder Grenzen Gaza binnen te komen , constateert de auteur op grimmige wijze hoe de moord op duizenden Palestijnen door de machthebbers 'tot zwijgen' is gebracht en door nepnieuws is verdraaid.

"Wij zijn een generatie die getuige is geweest van een genocide die in stilte werd verhuld", klaagt hij, verwijzend naar de vraag die bij de poorten van Gaza rees: "Er moet een manier zijn om dit in de literatuur uit te drukken."

In die context is zijn roman zowel een kritiek als een catharsis . Abismo, de god die beslist wie leeft en wie sterft, staat symbool voor geïnstitutionaliseerde ontmenselijking: "Leiders die steden kunnen verwoesten om kuuroorden te bouwen", zegt hij alsof het een fabel is, hoewel hij in werkelijkheid over het heden spreekt.

Restrepo kent de grenzen van geweld goed, aangezien hij samen met de guerrillabeweging M-19 aan het vredesproces heeft deelgenomen en de spanningen tussen oorlog en verzoening in Colombia heeft meegemaakt.

"Ik geloof dat we een volk zijn dat is blootgesteld aan enorme hoeveelheden geweld , maar tegelijkertijd een volk dat voortdurend vecht voor vrede", bevestigt hij. Hij voegt eraan toe dat Colombia, ondanks "hoogtepunten en dieptepunten, mislukkingen en successen", een volk is dat "ervan overtuigd is dat we voortdurend moeten vechten voor vrede".

Daarom waardeert hij het aandringen van zijn land op het zoeken naar overeenkomsten , maar hij zet dit af tegen de kritiek dat Europa niet heeft geprobeerd te bemiddelen in de oorlog in Oekraïne: "Europa had de oorlog kunnen stoppen, maar deed dat niet."

Hoewel de roman zich richt op Mercy Dagger en haar morele dilemma, fungeren de vrouwen, hoofdpersonen uit eerdere werken zoals Hot Sur en The Dark Bride , in I Am the Dagger en I Am the Wound als stille katalysatoren voor verandering .

De tiener, die Dix heet, activeert de "kraak in de beul" zonder een woord te zeggen, "gewoon omdat haar aanwezigheid hem stoort."

"De liefde doet hem wankelen", vat de auteur samen. Alsof er zelfs in het donkerste scenario nog ruimte is voor ineenstorting, twijfel en verlossing.