Met een koelvest en een waterkoker: hoe Fabian Staudenmann het nieuwe gezicht van het worstelen wordt

Alles komt samen. Dit omvat het verhaal van Fabian Staudenmann, momenteel de beste worstelaar van het land, de beste van het jaar 2023, de beste van het jaar 2024, de winnaar van het Federale Jubileum Worstelfestival 2024 en de meest genoemde kanshebber voor de titel van Koning in 2025. Het gezicht van het worstelen. Dankzij Staudenmann domineren de Berners de scene, die zo gekenmerkt wordt door concurrentie tussen regionale en kantonale verenigingen.

Alles zou anders zijn geweest als twee jonge mensen uit Graubünden in 1968 niet naar Bern waren afgereisd. Fides en Georges Renggli runden twee restaurants aan de Berninapas toen ze de drang voelden om verder te trekken. Ze zochten naar advertenties en vonden de "Sternen" in Guggisberg.

Guggisberg, vlakbij Bern, vlakbij Thun, vlakbij Freiburg. Elke stad is een goed half uur rijden, binnen handbereik, maar toch ver weg.

Fides en Georges Renggli reden van Bernina naar Guggisberg in een grijze VW Kever. Toen ze stopten voor de "Sternen", vroeg Georges naar de prijs en ondertekende het contract.

Fides Renggli is nu meer dan 90 jaar oud. Ze wandelt nog steeds af en toe naar de Guggershörnli, het herkenningspunt van de Guggisberg, een subliem uitkijkpunt dat laat zien wat binnen handbereik maar toch ver weg is. En Fides Renggli is de overgrootmoeder van Fabian Staudenmann, die hem nog steeds een tientje betaalt voor zijn successen.

Het is begin juli en Staudenmann zit in restaurant "Sternen", met een vol bord voor zich, zijn grootouders, de huidige "Sternen"-herbergiers, naast zich, en allerlei bellen die hij als worstelaar heeft gewonnen. Op bezoek bij huis, pauze.

Hij groeide op in Guggisberg en woont nu in Bern. Voor het seizoen zei hij: "Ik zal niets doen wat mijn succes in gevaar zou kunnen brengen." Hij heeft in 2025 al drie festivals gewonnen, meest recent het Berner Oberland in Adelboden eind juni. Hij sloeg een wedstrijd op 6 juli over om uit te rusten en niets te doen. Volgend weekend doet hij mee aan het Berner Kantonal, het festival van deze vereniging, die alleen zijn vereniging is omdat zijn overgrootouders ooit Graubünden verlieten.

Guggisberg heeft de Guggershörnli (Guggershörnli) en het legendarische "Guggisberglied" (Guggisberglied) over het trieste liefdesverhaal van Vreneli en Hansjoggeli. Maar Guggisberg heeft geen worstelclub. Guggisberg is een uitgestrekte gemeente met veel kleine gehuchten en iets minder dan 1500 inwoners (stand 2024). Meer dan 100 mensen heten Zbinden, en Staudenmann is de zevende meest voorkomende achternaam in Guggisberg.

Fabian Staudenmann, geboren in 2000, sloot zich als jongen aan bij het juniorenteam van een lokale skiclub en wist wat worstelen inhield. Een groter enthousiasme dan dat kende hij niet. Totdat hij in 2010 de finale van het Zwitserse worstel- en alpinismefestival zag, met de Berner Kilian Wenger als winnaar. Kort daarna werd er een worstelproefdag gehouden in de grotere naburige stad Schwarzenburg, en Staudenmann waagde een poging – en sloot zich aan bij de Schwarzenburgse worstelclub.

Staudenmann zegt dat hij Wenger nooit expliciet als rolmodel heeft beschouwd, "maar voor mij vertegenwoordigde hij het gezicht van het worstelen." Staudenmann denkt na over hoe hij dit moet zeggen. Hij vraagt ​​zich af waarom zijn carrière zich tot nu toe zo heeft ontwikkeld. Hij vertelt over de tip van zijn peettante, die hem, na een ontnuchterende dag als jonge worstelaar, motiveerde om te trainen met haar partner, een nationaal bekende triatleet, Stefan Riesen.

"En toen gebeurde er iets wat het beste is voor een jongere," zegt Staudenmann. "Ik deed nog één trainingssessie – en mijn prestaties verbeterden. En ik deed nog een trainingssessie – en mijn prestaties verbeterden nog verder. Ik zag het verband tussen inspanning en beloning, meer input, meer output. Voor een 13- of 14-jarige is zo'n inzicht cruciaal. Als iemand je vertelt dat je meer moet doen, geloof je het niet – maar als je het zelf merkt..."

De jonge worstelaar Staudenmann definieerde zijn carrièredoel: een bondstitel. Toen iemand hem vroeg waarom hij er bijvoorbeeld niet langer naar streefde om worstelkampioen te worden, antwoordde Staudenmann dat daar ook geluk voor nodig was.

In het voorjaar van 2019 bereikte Staudenmann voor het eerst de finale, in het Emmental, tegen Curdin Orlik. Uitgerekend Orlik kwam uit Graubünden en was, net als Staudenmanns grootouders, van Graubünden naar Bern verhuisd en daar gebleven. Een overwinning voor Orlik, een teleurstelling voor Staudenmann. Orlik zei echter tegen hem: "Eind augustus vraagt ​​niemand wie het Emmental heeft gewonnen."

Eind augustus 2019 won Staudenmann zijn eerste federale krans en werd daarmee pas de tweede inwoner van Guggisberg na Walter Hürst. Hürst was een boer die het bedrijf samen met zijn broer runde en trainde in zijn eigen worstelkelder op de boerderij. Hij won vier federale kransen, in 1948, 1950, 1956 en 1958, toen Staudenmanns overgrootouders niet eens wisten waar Guggisberg lag.

Eind augustus 2019 dacht niemand daar nog aan; en niemand vroeg wie het Emmentaler Kampioenschap had gewonnen – alleen Staudenmann vroeg zich af: "En nu?" Hij had zijn doel bereikt, op 19-jarige leeftijd, en voelde zich gedesoriënteerd. Hij is er nog steeds van overtuigd dat hij in 2020 "een verschrikkelijk jaar voor het worstelen" had gehad als de coronapandemie de topsport en bijna elk aspect van zijn leven niet had lamgelegd. Via de elitesport ontmoette hij Matthias Glarner , de worstelkampioen van 2016, en leerde hij wat het betekent om hard te trainen.

Sindsdien werkt hij gestaag onder Glarners instructies. Glarner liet Staudenmann al vroeg weten dat hij "al twee of drie extra doelen voor ogen had". Het was misschien een verborgen belofte – en zeker een subtiele bevestiging van hoeveel Glarner in hem geloofde.

Glarner ziet Staudenmann als een "stoommachine", omdat hij het type atleet is dat "zijn eigen weg gaat" zodra hij weet waar hij heen wil. Glarner publiceerde een boek met de titel "Dream Big" – Staudenmann zegt: "Ik voeg daar graag iets aan toe. Ja, je kunt groot dromen, maar je moet bereid zijn de prijs te betalen." Input, output.

In het seizoen 2023 won hij zeven Kranzfeste en verloor hij één partij: tegen Samuel Giger in de eerste ronde van het Unspunnen Festival, het laatste en grootste evenement van het jaar. Glarner en Staudenmann beschouwden het als de belangrijkste ronde van het seizoen, omdat het liet zien wat er ontbrak.

De herinneringen aan de nederlaag motiveerden Staudenmann. Maar er was ook een leegte: na zo'n succesvol jaar voelde Staudenmann niet de emoties die hij had verwacht. Na al die jaren van hard werken en voorbereiden had hij meer verwacht, meer geluk, meer vreugde. In plaats daarvan domineerden de gedachten aan de enige nederlaag en de vraag waarom hij zich niet anders voelde.

Sindsdien maakt een psycholoog deel uit van het Staudenmann-team. En nu is er ook een mediacoördinator die verzoeken bundelt, zodat Staudenmann niet om de twee weken een afspraak heeft. De stoomlocomotief weet wat hij wil en waar hij heen wil. Staudenmann studeert wiskunde aan de Universiteit van Bern, maar dit seizoen doet hij niets wat zijn succes in gevaar zou kunnen brengen.

Deskundigen hebben Staudenmann ook opmerkelijk wetenschappelijk bevonden voor een worstelaar. Toen het dit jaar bijzonder warm was op worstelfestivals, droeg Staudenmann koelvesten. Hij zegt: "Er zijn studies die aantonen dat het koelen van de torso tot vijftien minuten voor een optreden resulteert in een prestatieverbetering van enkele procenten in de eerste twee minuten van de inspanning."

Staudenmann probeerde zijn dieet aan te passen op de wedstrijddag: "Wat eet je, hoe, wanneer?", wat een bijzondere uitdaging vormde toen er elk anderhalf uur een gevecht plaatsvond. Terwijl hij met een waterkoker door de worstelarena liep, vroegen de anderen hem of hij koffie serveerde. Nee, ze hadden het over rijst en kip, die makkelijker te verteren zijn als je ze kookt met heet water.

Zijn worstelclubcollega Severin Schwander is "ook op de kar gesprongen", zegt stoomlocomotief Staudenmann. Schwander voltooide zijn koksopleiding bij Staudenmanns grootvader in restaurant "Sternen" en is een gediplomeerd slager. Producten van de slagerij van Schwander hebben meerdere gouden medailles gewonnen. Schwander brengt de kip naar de worstelfestivals, vacuümverpakt in porties en met een laag vetgehalte.

Staudenmann zegt dat worstelen nog in de kinderschoenen staat en dat het veel mogelijkheden biedt om het te helpen vormgeven – "als worstelaar heb je de verantwoordelijkheid om dingen gedaan te krijgen; niet alles wordt je zomaar aangereikt." Zo drijft Staudenmann zichzelf en anderen vooruit, en misschien ook de sport. Hij is tenslotte het gezicht van het worstelen, toch? "Nee," zegt Staudenmann. Onlangs vertelde hij een collega dat het "op de een of andere manier onbegrijpelijk" was dat de jongere Berner worstelaars tegen hen opkeken, "we zijn nog maar kinderen."

Zelf heeft hij het grootste respect voor Florian Gnägi, Thomas Sempach en Bernhard Kämpf, die festival na festival achter Staudenmann eindigen, maar die al goed konden worstelen toen hij nog niet eens lid was van een worstelclub - "dit gevoel van respect zal waarschijnlijk nooit helemaal verdwijnen."

Dit zijn vragen over rollen, over zelfreflectie. Het kind denkt verder en zegt: "Het gekste vind ik het conflict tussen automobilisten en fietsers. Als ik in de auto zit, erger ik me aan de fietsers – en als ik twintig minuten later op de fiets zit, erger ik me aan de automobilisten. En beide keren denk ik dat ik honderd procent gelijk heb."

Er zijn mensen die vinden dat Staudenmann wat openhartiger zou kunnen zijn, en ze hebben waarschijnlijk honderd procent gelijk. Maar misschien is 2025 gewoon niet het juiste moment. In 2023, toen de winter ten einde liep en het worstelseizoen begon, deed hij nog steeds mee aan de wedstrijd van de skiclub. Bij de eerste run "rolde hij om", zoals hij het zelf noemde, maar hij bleef ongedeerd.

Dit jaar doet hij niets wat zijn (Schwings) succes in gevaar zou kunnen brengen en slaat hij de skiclubrace over, terwijl zijn jongere broer wint. Zijn broer werkt in de branche die Fabian steunt als autosponsor – en sinds zijn pensioen heeft hij ook Kilian Wenger in dienst, het voormalige gezicht van het worstelen. Alles valt samen.

Staudenmann zegt: "Met een doel voor ogen toon ik een grote bereidheid tot lijden." Het doel is de titel van koning eind augustus in Mollis, zo dichtbij en toch zo ver weg, toch? "Nee," zegt Staudenmann. "Als ik zou zeggen dat ik koning wil worden, zou dat hooguit een statement zijn, geen doel."

Staudenmann ziet de zaken niet anders dan toen hij als jonge worstelaar zei dat hij niet streefde naar de kampioenstitel, omdat daar ook geluk voor nodig was. Maar hij weet ook dat eind augustus niemand hem zal vragen hoeveel hij heeft gedaan om zijn behoefte aan geluk te minimaliseren.