Gaza-oorlog | Spelen op kankerverwekkend afval

De oorlog in Gaza veroorzaakt langdurige schade aan het milieu, die grotendeels wordt genegeerd. Deskundigen in de Gazastrook zelf beschikken niet over de middelen om systematisch onderzoek uit te voeren. "Het is vrijwel onmogelijk om in Gaza wetenschappelijk werk te doen. Israël staat de export van biologisch materiaal niet toe en er zijn geen faciliteiten in het land die analyses kunnen uitvoeren, omdat Israël de import van de benodigde apparatuur verbiedt," zegt Hosam Al-Najar van de Islamitische Universiteit in Gaza. Dit maakt gedegen wetenschappelijk onderzoek vrijwel onmogelijk en er blijft veel onduidelijk: "We weten gewoon niet wat deze bommen doen."

Hosam Al-Najar werkt samen met andere experts aan het project ‘War and Geos’, dat de verbanden tussen oorlog en het milieu onderzoekt. Projectleider Mark Griffiths bracht tijdens een evenement op de Technische Universiteit Dortmund verslag uit over de situatie ter plaatse.

Kinderen spelen op verontreinigde grond

Hosam Al-Najar beschreef hoe kinderen spelen tussen het puin op de verontreinigde grond. Kankerverwekkende stoffen konden zich via het stof in hun longen verspreiden, maar de inwoners van Gaza maakten zich nog geen zorgen over de nawerkingen. Ze zijn vooral blij dat ze aan de bommen zijn ontsnapt, zegt Hosam. Ze weten niet of ze morgen nog leven. "Ik eet dingen waarvan ik weet dat ik er ziek van word . “Er is niets anders”, vertelde hij Mark Griffiths aan de telefoon.

Tijdens het conflict in Gaza in 2014 werden giftige metalen aangetroffen in het weefsel van oorlogsgewonden, zonder dat er ook maar een spoor van metaalfragmenten te bekennen was, zo blijkt uit een medische studie gepubliceerd in het tijdschrift BMC International Health and Human Rights.

Giftige zware metalen bedreigen de gezondheid

Volgens Mark Griffiths kunnen giftige zware metalen zoals kobalt en verarmd uranium ernstige gevolgen hebben voor burgers in oorlogsgebieden. Wat deze metalen in de vorm van munitie met mensen doen, werd duidelijk in Fallujah, Irak, toen de VS ze gebruikte. Griffiths en zijn team voerden in Fallujah testen uit op vrijwilligers die na de oorlog naar hun besmette huizen terugkeerden. “In Fallujah kun je de toekomst van Gaza zien”, waarschuwde Mark Griffiths.

Bij 29 procent van de proefpersonen werd in de botten verarmd uranium aangetroffen, en in alle botten lood. Nog steeds wordt de helft van alle pasgeborenen in Fallujah geboren met misvormingen. Dezelfde F16-straaljagers en bommen geladen met kobaltmunitie die door de VS in Irak werden gebruikt , worden door Israël in Gaza gebruikt , aldus Mark Griffiths.

Zwangere vrouwen en pasgeborenen lopen een bijzonder groot risico

Wanneer bommen inslaan, verspreiden ze giftige stoffen in de lucht en stof, waardoor de levens van alle inwoners van Gaza in gevaar komen. De gevolgen van contact met deze metalen zijn onder meer kanker, nierschade, luchtwegaandoeningen, onvruchtbaarheid en een verzwakt immuunsysteem, waardoor de getroffenen over het algemeen vatbaarder zijn voor ziektes.

Zwangere vrouwen en pasgeborenen lopen een bijzonder groot risico bij blootstelling aan schadelijke stoffen. Net als in Fallujah kunnen miskramen, doodgeboortes en misvormingen in de baarmoeder voorkomen. De B-vitamine foliumzuur is noodzakelijk voor een gezonde ontwikkeling van een ongeboren kind. Juist de stoffen die de stofwisseling van deze vitamine verstoren, kunnen zich via de lucht en de bodem verspreiden.

Witte fosfor maakt de bodem onvruchtbaar

Witte fosfor, dat volgens Griffiths door Israël in Gaza werd gebruikt, kan ook gevolgen op de lange termijn hebben. De reststoffen vervuilen de lucht en veroorzaken luchtwegaandoeningen en zure regen. Dit heeft ernstige gevolgen, vooral in Gaza, waar schoon drinkwater nauwelijks beschikbaar is. Als fosfor in de bodem terechtkomt, wordt de aarde onvruchtbaar. Het verbouwen van voedsel is dan niet meer mogelijk.

Al aan het begin van de oorlog sprak de Israëlische legergeneraal Bar Sheshet over hoe het landschap van Gaza eruit zou zien. "Wie hier terugkeert, als er al iemand terugkeert, zal verschroeide aarde aantreffen. Geen huizen, geen landbouw, niets. Ze hebben geen toekomst."

Gevaren van wederopbouw

Wanneer ontheemden terugkeren naar hun verwoeste huizen en beginnen met de wederopbouw, bestaat het risico op besmetting. Gezondheidsautoriteiten adviseren het dragen van sjaals en maskers om te voorkomen dat giftige deeltjes in de luchtwegen terechtkomen. Door afval te begraven in plaats van te verbranden, wordt ook voorkomen dat vervuilende stoffen in de lucht terechtkomen. Zwangere vrouwen wordt afgeraden om mee te helpen met schoonmaken, aangezien zij in aanraking kunnen komen met stof.

Maar de beste manier om ziektes te voorkomen is om helemaal niet te bombarderen, zegt Mark Griffiths. Volgens Amerikaanse cijfers zijn er sinds het begin van de oorlog tot juni 2024 meer dan 45.000 bommen op Gaza gegooid – meer dan het aantal bommen dat tijdens de Tweede Wereldoorlog op Hamburg, Dresden en Londen werd gegooid.