Drugsbeleid: Crackcentrum in Frankfurt goedgekeurd

Na een verhit debat keurde het stadsparlement van Frankfurt het verslavingscentrum goed. De FDP, hoewel onderdeel van de coalitie, stemde tegen het project – en uiteindelijk ook tegen het afwijzen van gebruikers van buiten de stad.
Na een zeer levendig debat van twee uur in het Römer in Frankfurt stemden 54 van de 88 aanwezige gemeenteraadsleden vóór de oprichting van een nieuw behandelcentrum voor drugsverslaafden, specifiek voor crackverslaafden. De FDP, hoewel onderdeel van de regeringscoalitie in Frankfurt, stemde tegen het project. De clausule in de motie, die bepaalde dat drugsgebruikers van buiten de stad geweigerd moesten worden, kreeg geen meerderheid.
"Het besluit van de gemeenteraad is een duidelijke toezegging voor een modern drugsbeleid", zei Elke Voitl (De Groenen), de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid die verantwoordelijk is voor het verslavingscentrum, na de stemming. "Frankfurt is de eerste stad in Duitsland die met een duidelijke maatregel reageert op crack-cocaïne en fentanyl." De situatie zal niet alleen verbeteren voor drugsverslaafden in de stad, "maar vooral voor iedereen in de stationswijk."
Het centrale doel van Frankfurt met het verslavingscentrum is om de soms catastrofale omstandigheden in de centraal gelegen wijk Bahnhofsviertel in Frankfurt te verbeteren. Deze wijk is het centrum van de drugsscene, maar ook een uitgaansgebied en toegangspoort tot het stadscentrum. De ondersteuning is gericht op een nieuwe generatie drugsverslaafden die, als gevolg van crackgebruik, steeds vaker drugs op straat gebruiken en bovendien steeds sneller tekenen van verarming vertonen.
Voitl ziet een pand voor zich aan de Niddastraße 76, vlak bij het centraal station en aan de grens van het Bahnhofsviertel, als locatie voor het nieuwe verslavingscentrum.
Met het besluit van het stadsparlement zet Frankfurt de zogenaamde Frankfurter Weg voort. Deze aanpak is er primair op gericht drugsverslaafden als verslaafden te behandelen en repressie in te zetten tegen dealers en de handel in illegale drugs.
Frankfurt was begin jaren negentig de eerste Duitse stad die deze aanpak hanteerde om levens te redden. In 1991 waren er bijna 150 doden door heroïneverslaafden in Frankfurt. Sinds de start van de Frankfurter Weg worden er jaarlijks tussen de 20 en 40 drugsgerelateerde sterfgevallen geregistreerd.

De vraag of het besluit om het nieuwe verslavingscentrum te bouwen noodzakelijkerwijs de eis van de stad Frankfurt met zich meebrengt om gebruikers van buiten de stad te weigeren, bleef tot voor kort controversieel. Er was donderdagavond geen meerderheid in het stadsparlement voor deze eis, ondanks dat burgemeester Mike Josef (SPD) van Frankfurt zich hier in overleg met de politie sterk voor had gemaakt.
Josef had onlangs in een speciaal belegde persconferentie aangekondigd dat "we niet langer heel Zuid-Duitsland kunnen bevoorraden". De stad moet duidelijk maken dat "Frankfurt niet langer een plek is waar iedereen drugs kan kopen en gebruiken." Vooral de Linkerfractie in het Römer verzette zich hiertegen door te pleiten voor hulp voor iedereen. Het ondersteunen van getroffenen bij hun herstel van een verslaving moet een "topprioriteit" zijn; het is "een humanitaire plicht". Tijdens het debat beschuldigde Linkerfractieleider Dominike Pauli de burgemeester ervan zijn voorstel te gebruiken "om een populistisch imago te verkrijgen ten koste van de getroffenen en het hele project."
Hoewel sommigen nu vrezen dat het weglaten van de formulering in de resolutie om gebruikers van buiten de stad te weigeren het hele concept van het nieuwe hulpcentrum op losse schroeven zou kunnen zetten, en het zelfs zou kunnen veranderen in een nieuwe "verslavingsmagneet", zoals de FDP het noemde, deelt SPD-fractieleider Ursula Busch deze zorgen niet.
Zoals zij in het debat duidelijk maakte, is zij ervan overtuigd dat de eisen op het gebied van het ruimtelijk beleid, zoals de naleving van het beginsel van de tegenprestatie en de uitwerking van het concept voor de voorziening, er uiteindelijk voor zullen zorgen dat er toelatingsbeperkingen komen die aansluiten bij de wensen van de stad.
Burgemeester Mike Josef gaf laat in de avond ook commentaar op de conclusie dat het verbod op consumenten van buiten de stad uit ten minste één van de goedgekeurde moties was geschrapt. De betreffende passage staat nog steeds in een ander deel van de motie.
Josef zei dat het "goed is dat het centrum er komt". Hij betreurde echter dat de bijbehorende regelgeving die de toegang tot deze faciliteit zou moeten reguleren, niet meer bestaat. Hij bleef van mening dat het de juiste aanpak was om de drugshulpverlening van de stad alleen beschikbaar te stellen aan lokale gebruikers. De discussie hierover is nog lang niet voorbij. Deze zal zich uiterlijk weer voordoen bij de bouwvoorschriften. De eis om rekening te houden met de bewoners moet worden nageleefd. Alleen al om die reden is het niet mogelijk om "de toegang voor iedereen zonder controle open te stellen".
Het pilotproject, dat de stad onlangs is gestart met de drugshulpdienst van de vereniging "Jeugdbegeleiding en Jeugdzorg", krijgt een vervolg. Josef zei dat de vereniging tot nu toe "goede feedback" heeft ontvangen.
Over de uitslag van de stemming zei Josef dat hij "verrast was dat de partij die zich het sterkst had ingezet voor het weren van buitenlanders", namelijk de FDP, zich er nu tegen had uitgesproken, ondanks dat de partij op haar eigen partijcongres had benadrukt dat de drugsscene moest worden teruggedrongen.
De aparte stemming over het verslavingscentrum enerzijds en over de controversiële passage anderzijds "zou de FDP de mogelijkheid hebben gegeven om tegen de instelling te stemmen, maar toch strengere regulering van de drugsscene te steunen. Dan zou de regelgeving met deze krappe uitslag ook zijn aangenomen."
In plaats daarvan moet de stad nu verder omgaan met het feit dat het Bahnhofsviertel-district zijn grenzen nadert. Hij begrijpt het lot van drugsverslaafden. "Maar we hebben ook een verantwoordelijkheid tegenover de bevolking in deze stad. Frankfurt heeft deze paradigmaverschuiving nodig." De acceptatie van dergelijke projecten zal niet toenemen "als we niet op zijn minst een kader scheppen."
De onlangs goedgekeurde vestiging van het nieuwe steunpunt voor crackverslaafden aan de Niddastraße 76 heeft de afgelopen weken geleid tot een scheuring in de coalitie van GroenLinks, SPD, FDP en Volt. Dit kwam ook tot uiting in de stemming, waarbij de FDP het steunpunt voor verslavingen en de aankoop van het pand op de voorgestelde locatie nabij het centraal station van Frankfurt afwees. De FDP had haar partners in het Römer herhaaldelijk opgeroepen zich aan het regeerakkoord te houden door alleen als een gezamenlijke coalitie van vier te stemmen.
De Groenen, SPD en Volt stemden echter vóór het verslavingszorgcentrum, samen met oppositiepartijen zoals Die Linke, Ökolinx-ELF en Die Fraktion. Naast de FDP stemden ook de CDU, AfD en BFF-BIG-fracties ertegen.
Het is nog niet duidelijk welke consequenties de FDP in Frankfurt aan deze stemming zal verbinden, en of het besluit negen maanden voor de lokale verkiezingen in Hessen daadwerkelijk zal leiden tot een breuk in de coalitie in het Römer. Frank Maiwald, partijleider van de Frankfurtse FDP, kondigde die avond aan dat "we na zo'n dag niet verder kunnen met het volgende agendapunt." Maiwald waarschuwde voor een overhaaste beslissing. Hoe de samenwerking in het Römer zal worden voortgezet "zal in de commissies worden besproken."
De afgelopen weken hebben bewoners, vastgoedeigenaren, restauranthouders en hoteliers kritiek geuit op de centraal gelegen faciliteit. Ook de Kamer van Koophandel en Fabrieken, die het bedrijfsleven van Frankfurt vertegenwoordigt, benadrukte dinsdag dat zij "een grote behoefte ziet aan overleg over de locatie van het steunpunt voor crackverslaafden."
Daarnaast stelde de Kamer van Koophandel en Industrie voor om een stafafdeling op te richten onder leiding van de burgemeester van Frankfurt. Deze zou de uitdagingen in het Bahnhofsviertel buiten de open drugsscene aanpakken, om zo de aanpak effectief en structureel te coördineren.
Frankfurter Allgemeine Zeitung