Congres van de Linkse Partij | Antisemitisme-conflict links laait weer op
Je kon op dit soort koppen in "Bild" wachten, alsof het amen in de kerk was: "Ergere haat tegen Israël op het Linkse Partijcongres " was de kop van het roddelblad op zaterdag. ‘Israël’ werd ‘beledigd’ en afgevaardigden verschenen in ‘palli-doeken’. Veel kameraden droegen inderdaad zo'n sjaal tijdens de bijeenkomst van de afgevaardigden in Chemnitz op 9 en 10 mei. Ze wilden solidariteit tonen met de Palestijnen die, volgens de aankondiging van het Israëlische Veiligheidskabinet , uit de Gazastrook zouden worden verdreven. Hun bestaansmiddelen zijn daar al 19 maanden vernietigd en ze worden momenteel opzettelijk uitgehongerd door een blokkade van hulpgoederen die al meer dan zes weken duurt.
Antisemitisme werd overigens ook op het partijcongres besproken, met name de manier waarop beschuldigingen van antisemitisme door politici en instellingen worden misbruikt om mensen die Israëlische oorlogsmisdaden veroordelen, het zwijgen op te leggen. Verrassend genoeg namen de afgevaardigden kort voor het einde van de conferentie een resolutie over dit onderwerp aan. De meerderheid voor het voorstel was klein: 213 afgevaardigden stemden voor, 181 tegen en 48 onthielden zich.
Eerder had de covoorzitter van de Linkse Partij, Jan van Aken, zich duidelijk uitgesproken tegen het aannemen van de verklaring “Bestrijding van antisemitisme, repressie en censuur – Implementatie van de Jeruzalemverklaring, het creëren van een duurzame basis!” De reden: Er wordt opgeroepen om de Verklaring van Jeruzalem over antisemitisme (JDA) van juni 2020, ondertekend door ongeveer 370 gerenommeerde onderzoekers op het gebied van antisemitisme en de Holocaust, historici en andere academici, de basis te laten vormen voor de interne strijd van de partij tegen Jodenhaat.
Net als de JDA zelf verzet de meerderheid in het partijcongres zich tegen de werkdefinitie van antisemitisme van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA), die de term antisemitisme toepast op veel kritische uitlatingen over Israël. Of beter gezegd, niet tegen de IHRA-definitie zelf, maar tegen het gebruik ervan voor administratieve beslissingen.
"Wij zijn antifascisten aan de kant van het Joodse leven, maar we staan ook aan de kant van het leven in Palestina."
Özlem Alev Demirel Links Europarlementariër
Die Linke verzet zich in de resolutie van het partijcongres tegen de praktijk om de IHRA-definitie bindend te maken "in gemeenten, autoriteiten en Bondsdagresoluties" om "de toegang tot gebouwen en financiering te controleren" en om "inlichtingencontroles, identiteitscontroles en gedwongen bekentenissen" te legitimeren. De definitie heeft zich ‘ontwikkeld tot een repressief instrument om ongewenste kritiek en politiek protest te voorkomen.’ Ook veel Joden hebben hier last van.
Met deze resolutie verzet de Linkspartei zich ook tegen de in de Bondsdag aangenomen resoluties "Nooit meer is nu – Bescherm, behoud en versterk het Joodse leven in Duitsland" en "Resoluut tegen antisemitisme en vijandigheid tegenover Israël op scholen en universiteiten en waarborg de vrije ruimte voor debat", die eveneens op de IHRA-definitie zijn gebaseerd. Dit laatste werd in januari besloten , de Linkse fractie onthield zich van stemming.
Jan van Aken adviseerde de motie te verwerpen, omdat op het partijcongres in Halle in oktober expliciet geen definitie van antisemitisme was vastgesteld. "Ik ben er tegen om een wetenschappelijk debat te beëindigen door middel van een resolutie van een partijconferentie; dat kunnen we niet doen", zei hij. Europarlementariër Özlem Alev Demiral benadrukte daarentegen dat de IHRA-definitie "geen academische kwestie is, maar een concrete kwestie voor duizenden mensen" uit solidariteit met Palestina. Met hun hulp wordt solidariteit als antisemitisch bestempeld. "Wij zijn antifascisten aan de kant van het Joodse leven, maar we staan ook aan de kant van het leven in Palestina", benadrukte de politicus.
Tenslotte een dringende motie getiteld “Stop de verdrijving en hongersnood in Gaza – implementeer het internationaal recht!” werd aangenomen op het partijcongres. Het werd onder andere geïntroduceerd door de Federale Werkgroep Vrede en Internationale Politiek en de studentenvereniging DieLinke.SDS. Het Bundesbestuur had het, zij het enigszins aangepast, als zijn eigen wet aangenomen.
"De opwinding die we ervaren over watermeloen-emoji's, wit-rood-groene handen en getrokken landsgrenzen, zou ik liever zien in relatie tot de aangekondigde etnische zuivering van de Gazastrook door het Israëlische leger."
Daniel Eliasson, politicus van de Groene Partij
Hij verwijst naar het plan om Gaza ‘in te nemen’, dat enkele dagen eerder door het Israëlische veiligheidskabinet was goedgekeurd en dat voorziet in een hernieuwde militaire bezetting en de ‘verplaatsing’ van de gehele bevolking. In de resolutie veroordeelt de Linkse Partij met klem "de uithongering van de burgerbevolking als methode om de duurzame vernietiging van alle bestaansmiddelen en de permanente gedwongen verplaatsing van de Palestijnen te versnellen." Tegelijkertijd roept het op tot "onmiddellijke, voldoende humanitaire hulp voor de burgerbevolking in de Gazastrook en de wederopbouw van civiele voorzieningen en infrastructuur, met name woongebouwen, ziekenhuizen, scholen, universiteiten en religieuze plaatsen."
Ook wordt de vrijlating geëist van de Israëlische gijzelaars die sinds de aanval door Palestijnse terroristen op 7 oktober 2023 nog steeds door Hamas worden vastgehouden. De oorlogsmisdaden van “alle partijen en internationale spelers” moeten worden onderzocht. De voorwaarde hiervoor is "een onmiddellijk en duurzaam staakt-het-vuren op het gehele grondgebied van Palestina en Israël en een (volledige) terugtrekking van het Israëlische leger uit Gaza." De militaire steun van de Duitse regering aan Israël moet onmiddellijk stoppen.
Binnen de partij was er geen verzet tegen dit artikel. De resolutie over de definities van antisemitisme stuitte echter op felle kritiek. Het Thüringer deelstaatparlementslid Katharina König-Preuss noemde het "fataal" voor X. De meerderheid besloot dat Links niet langer "alle antisemitisme verwerpt". Deskundigen van het Onderzoeks- en Informatiecentrum over Antisemitisme (RIAS) beschouwen de Verklaring van Jeruzalem als "nutteloos" omdat deze "noch het bestaansrecht van Israël ontkent, noch vormen van Shoah-relativisering die Israël gelijkstellen aan het nationaalsocialisme" als antisemitisch worden beschouwd.
Voormalig vicevoorzitter van de Bondsdag Petra Pau was het met König eens, en ook haar opvolger, Bodo Ramelow, bekritiseerde de beslissing over X. Voormalig Bondsdaglid Marina Renner schreef op Bluesky dat het niet om definities ging, "maar om het kunnen vrijpleiten van individuen en groepen van de beschuldiging van antisemitisme, zodat we konden blijven samenwerken."
Het debat over antisemitisme en vermeend antisemitisme door personen uit solidariteitsgroepen voor Palestina laaide enkele dagen voor de bijeenkomst van de afgevaardigden in Chemnitz weer op. Aanleiding was een bericht van Ulrike Eifler , vakbondsvrouw en lid van het partijbestuur. Ze plaatste op X een foto met het label "Free Palestine" waarop de contouren van Israël en de Palestijnse gebieden te zien zijn, volledig bedekt met handafdrukken in de kleuren van de Palestijnse vlag.
Veel kameraden, en ook de Israëlische ambassade, bekritiseerden de uitbeelding als niets meer dan een verlangen naar de "vernietiging" van Israël en de verdrijving van zijn inwoners. Kort daarna, op 8 mei, nam het bestuur een resolutie aan waarin het zich distantieerde van "elke oproep, elke verklaring of elke visuele voorstelling die, onder het mom van solidariteit met de Palestijnse bevolking, het bestaan van Israël ontkent of de vernietiging ervan bepleit". Het riep de partijleden op "dergelijke uitingen niet te publiceren en reeds gepubliceerde uitingen onmiddellijk in te trekken."
Er wordt verwezen naar de resolutie van het partijcongres in Halle, waarin links zijn solidariteit met de Palestijnen betuigde, de vrijlating van de Israëlische gijzelaars eiste en het terrorisme van Hamas veroordeelde, evenals "elke oorlogsdaad van het Israëlische leger die het internationaal recht schendt." Janis Ehling, federaal directeur, schreef op X dat iedereen die denkt dat hij zich niet aan de relevante resoluties van de partij hoeft te houden, "zichzelf moet afvragen of hij wel bij de juiste partij zit."
Eifler kan echter ook rekenen op brede solidariteit, die onder meer publiekelijk werd geuit door Tweede Kamerlid Nicole Gohlke en voormalig Tweede Kamerlid Susanne Ferschl. Verschillende aanhangers stelden ook de toewijding van links aan het bestaansrecht van Israël ter discussie. Staten hebben geen bestaansrecht, enkel mensen. En het bestaansrecht van de Palestijnen geldt niet meer voor Israël, zo luidt het.
Eifler verdedigde haar functie op soortgelijke wijze in een interview . Ze vindt het "irritant dat sommige leden van mijn partij dit bericht interpreteren als de vernietiging van Israël in plaats van het lijden in Gaza erin te zien." Ze vindt de afstandelijkheid van het partijbestuur ‘schandalig’. In plaats van de vraag hoe ze gesteund kunnen worden in het licht van smaadcampagnes en dreigende rechtszaken, is er sprake van een "autoritaire bevelvoering tot verwijderingen." Toch vindt ze het "juist dat het partijbestuur afstand neemt van het standpunt dat Israël van de kaart moet worden geveegd." Ze wil geen gehoor geven aan oproepen om te vertrekken.
Er zijn echter ook mensen buiten links, zoals Daniel Eliasson, een lokale politicus van de Groenen in Berlijn en zelf een Jood, die schandalen zoals in het geval van Eifler afwijzen. "De opwinding die we hier ervaren over watermeloen-emoji's, wit-rood-groene handen en getrokken landsgrenzen zou ik liever zien in relatie tot de aangekondigde etnische zuivering van de Gazastrook door de Israëlische strijdkrachten", schreef Eliasson op X.
nd-aktuell