Douanegeschil: EU eist duidelijke garanties van VS – waarschuwing voor eenzijdige deal

Zal een belangrijke tariefovereenkomst de herinvoering van Amerikaanse invoerrechten van 20 procent op alle EU-producten op woensdag nog steeds verhinderen, meneer Lange?

Het is nu duidelijk dat een alomvattend handelsakkoord op zo'n korte termijn simpelweg niet haalbaar is. Alleen een kader met enkele basisafspraken tussen de VS en de EU is realistisch. Daarna zouden verdere onderhandelingen over de details moeten plaatsvinden. De cruciale vraag is: blijven de VS de opgeschorte 20 procent invoerrechten opschorten? Als de gesprekken maandenlang voortduren, hebben we het over miljarden euro's aan invoerrechten. Naar mijn mening moeten ze tijdens de onderhandelingen worden verlaagd of volledig worden opgeschort. Er is immers al lang een politiek principeakkoord.

Er wordt gezegd dat Trump de voorkeur geeft aan een symbolische oplossing met enkele producten die hij als een groot succes kan verkopen, boven een gedetailleerde overeenkomst.

Dat klopt, maar de Europese Commissie onderhandelt intensief met de VS over details: bijvoorbeeld wat "duurzaam staal" precies inhoudt, of wanneer Amerikaanse producten met Chinese componenten als "Made in China" worden geclassificeerd en wanneer als "Made in the USA" – en welk tarief in die gevallen geldt. Tot nu toe hebben de VS slechts twee tariefovereenkomsten gesloten, met Groot-Brittannië en Vietnam, en beide zijn slechts kaderovereenkomsten. En zelfs dan is het onduidelijk wat er met Chinese bedrijven gebeurt die bijvoorbeeld in Vietnam produceren.

De Amerikaanse president Donald Trump spreekt in april tijdens een evenement in de rozentuin van het Witte Huis, waar hij nieuwe tarieven aankondigt. Trump laat zien welke landen welke tarieven zullen betalen.

Bron: Mark Schiefelbein/AP/dpa

Bestaat het risico niet dat een snelle deal, zoals de Duitse regering voorstaat, ertoe zou kunnen leiden dat de VS als enige winnaar uit de bus komt?

Dat is precies wat er gebeurde met het VK en Vietnam: beide wilden snelle resultaten, en uiteindelijk kwamen de VS als grote winnaar uit de bus. Een snel resultaat was duidelijk belangrijker voor hen. Maar Trump kan dat niet zomaar herhalen met de EU. Als de tarieven worden gewijzigd, moet het Europees Parlement dat goedkeuren, en we hebben de Europese Commissie duidelijk gemaakt dat we niet zullen instemmen met een eenzijdige overeenkomst met de VS. Een deal moet in het belang van beide partijen zijn, anders komt er geen deal.

De VS heeft een wensenlijst ingediend: ze willen ons meer auto's verkopen, en ook hun beruchte met hormonen behandelde vlees en met chloor behandelde kip. Zijn dit acceptabele concessies?

We zullen onze wetten zeker niet veranderen voor een deal met Trump. De EU hanteert hoge voedselveiligheidsnormen, en die gelden ook voor de VS als ze zaken met ons willen doen. Met hormonen behandeld rundvlees blijft taboe, maar de VS mag al kwaliteitsvlees aan ons verkopen. Amerikaanse bedrijven gebruiken slechts de helft van het invoerrechtenquotum – dus dergelijke eisen zijn puur symbolisch. Bij auto's zouden we kunnen praten over wederzijdse erkenning van crashtests en tariefverlagingen. Dan zouden de auto's iets goedkoper zijn, maar niet per se populairder. Wie in Duitsland zou een Ford pick-uptruck kopen in plaats van een VW Golf?

Er gelden al invoerrechten van 10 procent op alle goederen uit de EU. Zouden deze permanent kunnen worden?

Ja, ik ben ervan overtuigd: Trump wil een tarief van 10 procent invoeren als de nieuwe norm voor de EU – en voor grote delen van de wereld. En dat is slechts de basis. Daarbovenop komen de tarieven die individueel worden onderhandeld of spontaan worden opgelegd. De Amerikaanse overheid heeft de inkomsten uit de tarieven dringend nodig, want Trump gebruikt ze duidelijk als speelgeld voor zijn dure verkiezingscadeaus. Vorig jaar ontvingen de VS € 7 miljard aan tarieven op EU-producten. Als de tarieven "slechts" 10 procent blijven, zal Trump dit jaar waarschijnlijk zo'n € 100 miljard innen. We hebben het dus over gigantische bedragen, en de VS zullen er alles aan doen om deze inkomsten te behouden.

Veel bedrijven willen vooral een snel einde aan het tariefconflict, zodat ze weer kunnen plannen. Maar is een snel einde beter dan een eindeloze nachtmerrie?

Ik reken erop dat we uiterlijk woensdag een definitieve oplossing voor het tariefgeschil bereiken. Dit is cruciaal voor investeringsbeslissingen en handelsrelaties op de lange termijn. De EU is daarom bereid om ver te gaan in het doen van concessies aan de VS, zelfs als dit feitelijk buitensporige eisen zijn. We willen eindelijk duidelijkheid en stabiliteit en zijn bereid compromissen te sluiten om dit te bereiken. Maar één ding is duidelijk: als er een deal komt, moeten verdere Amerikaanse eisen stoppen. Er lopen momenteel zeven onderzoeken in de VS naar mogelijke nieuwe tarieven, bijvoorbeeld op Europese farmaceutische producten. Deze moeten stoppen. We kunnen het ons niet veroorloven om vandaag een akkoord te bereiken en dan, twee weken later, kondigt Trump plotseling tarieven van 30 procent op medicijnen aan. We hebben een bindende toezegging nodig: het tariefgeschil met de EU is eindelijk van tafel.

En zal Trump deze belofte aan de Europeanen doen?

Eerlijk gezegd betwijfel ik ten zeerste of een deal de onzekerheid voor bedrijven volledig zal wegnemen. Trump behoudt zich altijd het recht voor om terug te krabbelen of met nieuwe eisen te komen. Maar het zou desalniettemin een duidelijke eerste stap zijn, een stap die al lang had moeten zijn gezet.